Του
κ. Παναγιώτη Βιττωράτου, μαθηματικού και προέδρου του Συλλόγου Σκακιστών
Λάρισας
Άθλημα, ψυχαγωγία, τέχνη, επιστήμη; Αν ήθελε
κανείς να προσδιορίσει την ταυτότητα του σκακιού θα έπρεπε να το παρουσιάσει
σαν ένα παιχνίδι που δίνει στα παιδιά μας τη δυνατότητα να διασκεδάσουν. Θα
έπρεπε επίσης να το παρουσιάσει ώς άθλημα που έχει έντονα το στοιχείο του
συναγωνισμού. Θα μπορούσε τέλος να του προσδώσει χαρακτηριστικά τέχνης, με
έντονα πολιτιστικά και ψυχαγωγικά στοιχεία, με ισχυρό κοινωνικό ενδιαφέρον και
με σημαντικότατη παιδαγωγική επιρροή. Το σκάκι λοιπόν είναι όλα αυτά μαζί και
κάτι περισσότερο. Είναι τρόπος ζωής. Η ίδια η σκακιστική θεωρία αποτελεί μια
ολοκληρωμένη φιλοσοφία που διδάσκει τον τρόπο αντιμετώπισης ακόμα και των πιο
δύσκολων καταστάσεων, πάντα με βάση τις ικανότητές μας, όπως αυτές έχουν
καλλιεργηθεί με το σκάκι.
ΓΙΑΤΙ
ΣΚΑΚΙ;
Το σκάκι ενώ δεν απαιτεί ιδιαίτερες
εγκαταστάσεις ούτε πολυδάπανο εξοπλισμό, συμβάλλει με τον προσφορότερο τρόπο
στην καλλιέργεια σημαντικών πνευματικών χαρακτηριστικών, αλλά και γενικότερα
στην ανάπτυξη του χαρακτήρα του ατόμου. Σημαντικότερο δε στοιχείο του είναι το
γεγονός, ότι δεν απαιτεί ιδιαίτερα σωματικά προσόντα και δεν αποκλείει κανένα
παιδί εξ αιτίας του σωματότυπου ή του φύλου του.
ΤΙ
ΠΡΟΣΦΕΡΕΙ ΤΟ ΣΚΑΚΙ ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΜΑΣ;
Το σκάκι είναι ιδιαίτερα ωφέλιμο για τα
μικρά παιδιά που ασχολούνται με αυτό καθώς μετά από το παιχνίδι καλλιεργούν
ικανότητες που θα τους χρειαστούν για να επιτύχουν στην σημερινή ανταγωνιστική
κοινωνία, όπως η πειθαρχία σκέψης, η συγκέντρωση, η σοβαρότητα, η αναλυτική
σκέψη, η ανάληψη της προσωπικής ευθύνης, η αντικειμενικότητα στις κρίσεις τους,
ενώ μαθαίνουν να σέβονται και να υπολογίζουν πάντα τον αντίπαλο.
Πιο
εξειδικευμένα μπορούμε να αναφέρουμε: Προωθεί γενικές ιδιότητες όπως: την
καλλιέργεια ηθικών αξιών (αποφασιστικότητα, επιμέλεια, τάξη, αυτοκριτική,
αντικειμενικότητα). Την κοινωνική ένταξη (ομαδικότητα, ανάληψη ευθυνών,
μετάδοση γνώσεων και εμπειριών). Την ενίσχυση του αυτοελέγχου με αποτέλεσμα τον
έλεγχο της επιθετικότητας και της διάσπασης της προσοχής.
Αλλά
και ειδικές ιδιότητες όπως: την ανάπτυξη ορθολογικού τρόπου σκέψης. Τη
δημιουργική φαντασία, σε συνδυασμό με τρόπο ζωής ανοικτό σε κάθε είδους
πολιτισμικά ερεθίσματα. Τη βελτίωση μνημονικών ικανοτήτων. Τη διάρκεια της
πνευματικής συγκέντρωσης και απόδοσης έργου.Την κατανόηση και εξοικείωση με
μεθοδικούς τρόπους συλλογισμού.
Ο
νέος ή η νέα που ασχολείται με το σκάκι, το πρώτο πράγμα που μαθαίνει είναι να
προετοιμάζεται μεθοδικά και να αγωνίζεται για να επιτύχει, στηριζόμενος
αποκλειστικά στις δικές του δυνάμεις. Έτσι σταδιακά μαθαίνει να διακρίνει τη
διαφορά ανάμεσα στην ικανοποίηση που αντλεί από το αποτέλεσμα μιας
συγκεκριμένης και πειθαρχημένης προετοιμασίας και στο να προσεγγίζει τις
προβληματικές καταστάσεις που καλείται να αντιμετωπίσει ευκαιριακά και
επιφανειακά. Γιατί λοιπόν να μη δώσουμε στα παιδιά μας τη χαρά και τη δύναμή
τους αυτή;
Δε
τη δικαιούνται;
